Dubbel boekhouden

Natuurlijke personen (eenmanszaken) en vennootschappen onder firma (VOF) of een gewone commanditaire vennootschap met een jaaromzet van minder dan 500 000 euro, mogen een enkelvoudige boekhouding voeren.

Alle anderen d.w.z. natuurlijke personen, vennootschappen onder firma en gewone commanditaire vennootschappen met een jaaromzet van meer dan 500 000 euro EN alle andere vennootschappen, ongeacht de grootte van hun omzet (nv, bvba, cvba…), moeten een volledige boekhouding voeren volgens het principe van het dubbel boekhouden.

Daar waar enkelvoudig boekhouden in feite niets anders is dan het bijhouden van de aan- en verkopen, zorgt een dubbele boekhouding voor een bewijskrachtig (beleids)instrument. Hiervoor hebt u nood aan een (online) boekhoudpakket.

Principe

Zoals bij vereenvoudigd boekhouden, worden alle inkomende en uitgaande handelingen geregistreerd. Elke verrichting kent een tegenboeking d.w.z. dat er een ontvangst of betaling tegenover staat. Hetzij contant of via overschrijving en het is deze tegenboeking die verschilt ten overstaan van het louter boeken van aan- en verkopen.

Vandaar de term dubbele boekhouding omdat iedere verrichting een tegenverrichting kent. Iedere transactie brengt een andere transactie met zich mee (betaling) of ingeval die uitblijft, een schuld of vordering (op korte of lange termijn).

Debet en Credit

De nachtmerrie van iedereen die begint met boekhouding, is de vraag: was het nu “debet” of “credit”?

Dubbel boekhouden zorgt voor evenwicht en daar hebt u 2 kanten voor nodig. De ene noemen we debet en is de positieve kant voor de onderneming. De ander heet credit en is de negatieve zijde.

Dat vertaalt zich in een boeking die we journaalpost noemen.

Actief en Passief

Als we het over debet & credit hebben, komen we vanzelf bij actief (activa) en passief (passiva) terecht.

Nadat alle verrichtingen geboekt werden, is het tijd om over te gaan tot het opmaken van de balans. Het eindstuk van de jaarrekening en een beetje zoals het inventarisboek bij enkelvoudig boekhouden. Evenwicht betekent dat beide zijden gelijk zijn en vandaar dat het totaal van het actief altijd hetzelfde is als het totaal van het passief. Zo niet zit u met een onevenwicht en hebt u verkeerd afgesloten of iets over het hoofd gezien.

De actiefzijde is zoals uw winkelkar in de supermarkt. Daar zit alles in wat u hebt gekocht.

De passiefzijde is uw portefeuille. Daarin bevindt zich het geld en uw kredietkaart om mee te betalen.

Actief is met andere woorden het overzicht van de aanwendingen en Passief de bron waarmee u die financiert.

Op deze wijze stellen we een balans in scrontovorm voor. Meest voorkomend is echter de staffelvorm en die ziet er zo uit.

Op deze manier kunnen verschillende boekjaren met elkaar vergeleken worden. Het is ook op deze manier dat de balans neergelegd wordt. Ook daarin verschilt dubbel boekhouden van zijn enkelvoudige variant. Ieder jaar wordt de jaarrekening van een onderneming neergelegd bij de Nationale Bank. Hierdoor krijgt ze een openbaar karakter d.w.z. dat ze door iedereen ingekeken kan worden.

De aandachtige lezer zal zien dat overal nummers vermeld staan. Die verwijzen naar het algemeen rekeningstelsel dat bij het boeken gehanteerd wordt. Precies omwille van de kennis van het algemeen rekeningstelsel en de techniek van het afsluiten bij dubbel boekhouden, kan het aangewezen zijn om hiervoor een beroep te doen op een boekhouder-accountant.